Mentale gezondheid
Hemofiliepatiënten hebben vandaag de dag een steeds betere, langere levensverwachting die overeenkomt met de algemene bevolking. Maar bij het ouder worden, wordt men ook geconfronteerd met de typische problemen die dit met zich meebrengt.
Patiënten krijgen gekende ouderdomskwalen en hebben daarbovenop hemofilie en in veel gevallen ook nog een chronische infectie zoals HIV of hepatitis C.
Dit vergemakkelijkt het dagelijks leven niet en heeft een zekere psychosociale impact op de patiënt en zijn omgeving.
Stress, depressie, angst, frustratie… Wat nu?
Met een persoonlijke geschiedenis die vaak chronische pijn in de gewrichten en talloze ziekenhuisbezoeken omvat, zijn oudere mannen met hemofilie gevoelig voor mentale en emotionele problemen zoals stress of depressie.
Het ouder worden met hemofilie is op zichzelf al een proces van zelfacceptatie, vergezeld van veel emoties (zoals woede, angst, frustratie en verdriet). Er zijn patiënten die een gevoel van minderwaardigheid hebben dat afstamt uit hun kindertijd; een periode waarin men vaak met lichamelijke beperkingen moest leren omgaan en waarbij de verschillen met andere kinderen duidelijk bovenkomen. Als men ouder wordt, wordt men geconfronteerd met een grotere kans op vallen, moeilijkheden bij dagelijkse activiteiten zoals aankleden of een douche nemen enz. Voor sommige patiënten betekent een lichamelijke beperking ook het vroeger verlaten van de arbeidsmarkt; ook wanneer de pensioenleeftijd nog niet is bereikt. Het verlies van onafhankelijkheid die deze veranderingen in het leven met zich meebrengt, kan in grote mate bijdragen tot een verminderde levenslust of stressgevoelens.
Herinneringen en uitdagingen uit zowel het verleden als het heden, hebben een impact op de mentale en psychologische gezondheid.
Het is dan ook van belang dat men als patiënt hierover durft te praten met de behandelende arts. De levenskwaliteit van de patiënt wordt hoog in het vaandel gedragen en men wil op alle mogelijke manieren patiënten en hun omgeving ondersteunen om het proces van ouder worden te vergemakkelijken. Samen kunnen er strategieën uitgewerkt worden om bepaalde problemen te overwinnen of te leren accepteren.
Een vooraf goed geïnformeerde patiënt die weet wat hem te wachten staat, kan dankzij de steun van de partner, familie en het behandelcentrum, een mooie toekomst uitbouwen.
Enkele vragen die u zou kunnen stellen aan uw behandelende arts over dit thema
- Welke impact hebben mijn gevoelens op mijn dagelijks leven en de mensen rond mij?
- Wat zijn de alarmsignalen van een naderende depressie? Hoe kan ik deze aanpakken?
- Is er iemand met wie ik kan spreken om deze moeilijke periode in mijn leven te overbruggen?
- Hoe ga ik om met een verminderde zelfstandigheid bij het ouder worden?
- Hoe herken ik de tekenen van een depressie en hoe ga ik hiermee om?
- Zijn er risico’s verbonden aan een depressie die niet behandeld wordt?
- Hoe overwin ik het gevoel om alleen te zijn? Hoe overwin ik mijn beperkte mobiliteit?
- Zijn er bepaalde technieken om hier beter mee te leren omgaan?
- Hoe kan mijn familie en/of vrienden mij hierin steunen?
- Hoe kan ik toch een bijdrage leveren aan de maatschappij ondanks mijn beperkingen?